داربست /مهران مهاجر /1398

کتاب داربست مهران مهاجر از مجموعه 60 می باشد که در سال 1398 توسط موسسه فرهنگی پژوهشی چاپ و نشر نظر منتشر شده است.

مجموعه ۶۰ بنا دارد تصویری از جریان عکاسی معاصر ایران در موضوعات مستند اجتماعی ، عکاسی هنری و سایر جریانهای پویا و مؤثر ارائه کند. عکاسان بر مبنای دامنه تأثیر آنان، اهمیت تاریخی، نگاه خلاق و تلاش مستمرشان انتخاب شده اند. عکس های هر مجموعه با انتخاب و اختیار عکاس گزیده شده و ناشر با نگاه عکاس همراهی کرده است.

در مطلبی که در آغازین صفحات کتاب با عنوان «داربست» درج شده پیرامون محتوای کتاب آمده است:

“این عکس ها از آسمان می آغازند، به زمین می رسند و در زمین می شرند و دست آخر می خزند درون دوربین، اما تمام نمی شوند. انگار می خواهند از چارچوب اتاق تاریک هم بگریزند. پیش تر همیشه می خواستم عکس ها را در قالب مجموعه بگنجانم. اما این عکس ها ـ جز یکی دوتایی _ از مجموعه ها بیرون مانده اند. نگنجیدن در یک قالب واحد شاید ویژگی مشترک این عکس ها باشد. یکی دیگر اینکه عکس ها هر کدام در کشاکش اند که درون چهار ضلع قاب بمانند یا از آن بگریزند. چیزها از جهان مادی و سه بعدی گریخته اند تا در سطح دو بعدی عکس آرام بگیرند. اما در این جا هم سر ماندن ندارند. اگر بادکنکی است یا میزی، سیمی، نرده ای، کتابی ، آینه ای، آجری، کاغذی، لیوانی، عکسی یا دوربینی، همگی می خواهند درون این چهار ضلع بیافتند و از گوشه ی آن بگریزند. این کشاکش میان چیزها در جهان مادی و همان چیزها وقتی در سطح عکس تخت شده اند همیشه وسوسه ام کرده است. فاصله ی میان این سطح و آن جهان فضای معلقی می سازد. این فضای معلق شاید گونه ای آزادی نامتعین باشد. بودن و زیستن در این فضا دست کم برای من عکاس کیف آور است.
می گویند در شعر گاه ناگفته ها بار صورت و معنا را به دوش می کشند. این عکس ها ناچیزاند، اگر هم از چیزی می گویند شاید در آن جایی است که چیزی نمی بینیم. نادیده های این چارچوب ها ، خود مفهوم اضلاع و ابعاد سطح عکس را متزلزل می کنند.
این عکس ها ناکجا و ناگاه هستند. این عکس ها نه تک تک به واقعه ای اشاره دارند و نه هم راوی رخدادی اند، شاید نام گذاری و تاریخ گذاری آنها هم ناسازه وار بر همین نکته دلالت دارند. اینکه در این عکس یا آن عکس اشاره ای آشکار یا پوشیده به امری در پیرامون مان هست، هست ، اما کانون عکس نیست. کانون عکس همان فضای معلق است که تن به خلاء و آزادی می زند. در این تعلیق هم سطح کاغذین و دو بعدی عکس سبک میشود و هم جهان مادی و جرم اگین بیرون. پس بی وزنی باشیدن در چیزها، در آسمان و زمین ، در نور و خاک، در شیشه و آب، در چراغ و آینه، شاید بی وزنی باشیدن در عکس باشد…”

کتاب داربست در قطع وزیری با جلد شمیز و در 136 صفحه مصور به چاپ رسیده است.