سوریوگین؛ تصویرگر پنج دوران /امیرهوشنگ للهی /1401

کتاب سوریوگین، تصویرگر پنج دوران تاملاتی بر زندگی، زمانه و عکس های آنتوان سوریوگین، اثر امیر هوشنگ للهی است که توسط نشر کتاب پرگار منتشر شده است.

کتاب حاضر به بررسی و تحلیل زندگی ، زمانه و عکسهای آنتوان سوریوگین ؛ عکاس برجسته عصر قاجار و پهلوی اول می پردازد . سوریوگین یکی از معدود عکاسانی است که در پنج دوره پادشاهی به ثبت تصویر پرداخته است . او در دوره ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه، احمد شاه قاجار و رضا شاه پهلوی عکاسی کرده است. عنوان کتاب نیز از همین موضوع برگرفته شده است. ساختار کتاب تشکیل شده از 6 مقاله درباره عکس های آنتوان سوریوگین؛ عکاسی برجسته ایرانی – ارمنی – گرجی. عکاسی که عکس های او نقش مهم و تاثیرگذاری در ساختن و نمایش چهره ایرانیان قرن نوزدهم و آستانه قرن بیستم در خارج از ایران داشته است.

للهی در مقدمه کتاب پیرامون محتوای آن توضیحاتی را بدین شرح ارائه نموده:

“…کتاب حاضر به همین منظور گردآوری شده است . کتابی با ۶ مقاله درباره نهای آنتوان سوریوگین ؛ عکاس برجسته ایرانی- ارمنی- گرجی . عکاسی که عکس های او نقش مهم و تاثیرگذاری در ساختن و نمایش چهره ایرانیان قرن نوزدهم و آستانه قرن بیستم در خارج از ایران داشته است . این شش مقاله ، با همکاری استادان صاحب نام حوزه تاریخ عکاسی ، پژوهشگران هنر و ترجمههایی از برجسته ترین متنها و مقالاتی که درباره سوریوگین در زبان انگلیسی موجود بوده در کنار هم قرار گرفته است . هرچند مقالات و کتابهای فراوانی درباره و سوریوگین به زبان انگلیسی موجود است ، اما این مجموعه ؛ اولین مجموعه مقالات درباره او و عکس هایش به زبان فارسی است.

…این کتاب حاصل سه مقاله تالیفی و سه ترجمه است. در مقاله نخست در نوشته ای کوتاه، اطلاعاتی درباره زندگی سوریوگین داده شده است. متن را خانم آفرودیت دزیره نواب؛ نوشته اند که از دانشنامه ایرانیکا برگزیده شده است.
مقاله دوم، جست وجویی در عکس های سوریوگین به منظور بررسی زندگی روزمره مردم معمولی در این تصاویر است. متن آن را آقای محمدرضا طهماسب پور پژوهشگر تاریخ عکاسی ایران نوشته اند.
مقاله سوم، متن مهمی است از فصل سوم کتاب دکتر علی بهداد با عنوان « دوربین شرقی ». دکتر بهداد با رهیافتی متفاوت عکسهای سوریوگین را بازخوانی کرده اند. ایشان استاد دانشگاه کالیفرنیا هستند و متن های مهمی درباره عکاسی در دوران قاجار و منطقه خاورمیانه به رشته تحریر درآورده اند.
در مقاله چهارم، دکتر باوند بهپور متنی جذاب با ایده ای درخشان درباره عکس های سوریوگین نوشته اند. متنی که خوانش عکس های سوریوگین را دگرگون می کند. او ابتدا نگاه معمول به عکس های او را منهدم می کند و سپس به مخاطبان گوشزد می کند که می توان و باید جور دیگری آن ها را دید. بخش مهمی از متن او تصویری است.
در مقاله پنجم یکی از پژوهشگران تاریخ هنر ایران و خاورمیانه؛ خانم دکتر استیسی جم – شیویلر ، بسیاری از مشکلات تاریخی و زندگی نامهایی آنتوان سوریوگین را موشکافانه بررسی و مقاله ای مناقشه آمیز درباره او تالیف کرده است. این مقاله  از کتاب « لنز بومی » برگزیده شده است.
در مقاله ششم، دکتر احمد چایچی امیرخیز؛ نگاهی می اندازد به تعدادی از عکسها و شیشه های آشفته سوریوگین و صحت تعدادی از عکس ها را با مدارک کافی اثبات می کند. هرچند این موضوع که عکاس بسیاری از عکسها، همچنان نامشخص مانده اند را تایید می کند….”

این کتاب در قطع وزیری با جلد شمیز و در ۲۰۶ صفحه به چاپ رسیده است.