کتاب کودکی /کودکان در عکس های دوران قاجار /1400

کتابِ « کتاب کودکی، کودکان در عکس های دوران قاجار »  شامل 150عکس تاریخیِ دیده‌نشده یا کمتر‌دیده‌شده از کودکانِ عصر قاجار است که «مرکز میراث تصویری»، زیر نظر مهرداد اسکویی، طی سال‌ها تلاش و دغدغه و پژوهش میدانی، از میان اسناد تاریخی، آلبوم‌های خانوادگی، گنجینه‌ها، موزه‌ها و شیشه‌های نگاتیو جمع‌آوری کرده و برای انتشار در اختیار انتشارات «کارگاه اتفاق» نهاده است.

«کتاب کودکی» به کوشش مهرداداسکویی و سمیه امیری گردآوری شده و علاوه بر عکس‌های تاریخی و شرح آن‌ها، شامل دو پژوهش ویادداشتی از دکتر ناصر فکوهی (انسان‌شناس و استاد دانشگاه تهران) و سمیه امیری (پژوهشگر و نویسنده) است.

مهرداد اسکویی در آغاز کتاب در مطلبی تحت عنوان «تاریخ خرد» آورده است:

“…از جمع آوری و نجات بخشی عکس های کودکان ایران احساس رضایتی عمیق دارم؛ از بقایافتن و باقی ماندن هرکدامشان. برای همین هر روز و هر شب در درگاههای فروش آنلاین عکسهای تاریخی و بازارهای کهنه فروشی هفتگی، پیوسته در حال سرک کشیدن و پرسه زدنم. دیدن و کنجکاوی پیرامون هر عکس، ساعتهای طولانی پشت میز نور نشستن، ترمیم عکس ها و نگاتیوهای به هم چسبیده و آسیب دیده، جست و جو برای یافتن عکاس، سال عکاسی، موضوع عکس و خواندن پشت نویس عکس و دوباره نویسی شان و اسکن و آرشیو کردنشان ـ که با همیاری همکارانم انجام می شود ـ اصلاً خسته ام نمی کند. برایم مثل یک سفر است؛ مانند کاشفان سفرهای دور که به قلب ناشناخته ها می روند ؛ مانند مسافری در زمان ؛ مانند مسافرتی نامکشوف برای من کودک معمولی رؤیاپرداز … نمی دانم که این سفر به کجا خواهد رسید و به کجا خواهد رفت این مسافر ؟!…”

همچنین در بخشی از مطلبی که ناصر فکوهی تحت عنوان «تاریخ به روایت کودکی” به رشته تحریر درآورده است آمده:

“…مجموعه ای که در این جا گرد آمده می تواند در کلیت خود یا تک تک، هدف رویکردها و گفتمانهای مختلفی، از تاریخ گرفته تا نشانه معناشناسی، از تاریخ هنر گرفته تا پژوهش های تصویری، قرار بگیرد؛ اما نکته ی نهایی آن است که چنین مجموعه ای می تواند به یاد ما بیاورد که هر اندازه هم تصاویر و اسناد مکتوب و نوشتاری و طراحی « پیش پا افتاده » تلقی شوند، بازهم پژوهشگران، دانشمندان و کارشناسان حوزه های پژوهش و هنر در برابرشان وظیفه ای خطیر بر دوش دارند: نخست آنکه ارزش این اسناد را به صاحبانشان نشان دهند تا هر چه زودتر آنها را ثبت و به چرخش در آورند؛ و سپس آنکه این میلیاردها سند، عکس، تصویرهای فیلمیک، طرحها و نوشته هایی که هر روز بر حافظهی انسانها به صورت مفروض می افزاید را طبقه بندی، گزینش، بازنمایی و منتشر کنند؛ تا در وهله نخست دسترسی واقعی ما به این داده ها در قالبهای علمی و منظم فراهم شود و سپس با تحلیل آنها، بتوانند گذشته را در همه ی ابعاد با همه ی تفسیرهایش برایمان روشن تر کنند؛ و با ایستادگی در برابر هراس رویارویی با عظمت موجود در این اسناد، راه آینده را، با همه ی پیچیدگیهایش، با اطمینان بیشتری برایمان ترسیم کنند.”

این کتاب با هدف دسترسی مخاطبان ایران و جهان به این منابع تصویری و پژوهشی، به‌صورت دوزبانه منتشر می‌شود.

این مجلد در قطع 15*21 سانتی متر در فرم افقی، با جلد سخت و در 216 صفحه مصور رنگی به چاپ رسیده است.