خانه ایرانی /عکس های جاسم غضبانپور /1375

کتاب خانه ایرانی دربرگیرنده عکس های جاسم غضبانپور است که در سال ۱۳۷۵ توسط انتشارات تیس منتشر شد.

همان طور که از نام کتاب مشخص است، موضوع عکس های این کتاب مربوط به خانه های ایرانی است.

البته این عکس ها مربوط به خانه های قدیمی و سنتی ایرانی است.

در ابتدای این کتاب توضیحی مختصر پیرامون معماری ایرانی و تاریخچه چندین هزار ساله آن توسط آقای صادق ملک شهمیرزایی نوشته شده است.

جاسم غضبانپور در مطلب دیباچه پیرامون این پروژه عکاسی آورده است:

“ایده و طرح عکاسی از خانه های قدیمی به زمانی بر می گردد که دفتر بهسازی و نوسازی شهری وزارت مسکن و شهرسازی…
…قرار بود از نمای بیرون حدود ۵۰ خانه عکس گرفته شود. این کار به من محول شد اما برای قبول عکاسی این پروژه در شک وتردید بودم، چون خانه های قدیمی آنقدر زیبا بودند که فکر می کردم عکاس تنها می تواند ثبت کننده هنر هنرمند قدیم باشد و بس.
پس از کمی کلنجار رفتن باخود پروژه را قبول کردم و سعی کردم بر اساس دانش و علايق خود این کار را پیش ببرم. در ابتدا تصمیم گرفتم از شیوه های معمول عکاسی معماری ( دوربین بزرگ و … ) دوری کنم و باهمان شیوه ژورنالیستی خود به عکاسی بپردازم. تصمیم خوبی بود چون در بعضی از خانه ها زمان برای عکاسی در حد چند دقیقه بود، برای جمع آوری اطلاعات خانه های با ارزش هر شهر و ورود به آنها تلاش بسیار کردیم، خانه ها بیشتر در انحصار وراث بود، وراثی که اختیار انجام هیچگونه کاری در ملکشان نداشتند، پس حق داشتند روی خوش به من و دوربین عکاسيم نشان ندهند، خانه ها در حال از بین رفتن بودند، در خیلی از منازل شاهد باز بودن لوله های آب روی پشت بامها بودم تا سقفی بریزد و مجوز تخریبی صادر شود، وچه خانه های زیبایی که درهایشان باز نشد، وچه خانه هایی که ساعتها پای درددل مالكينش نشستم، مالکی که به ظاهر در قصری کوچک و زیبا زندگی می کرد، اما برای نان شب مجبور به فروش تکه ای از یک ارسی یا نقاشی دیواری با قیمتی ناچيز بود.
با تمام این احوال امروز که حدود نه سال از چاپ اولین جلد این مجموعه می گذرد از به سرانجام رسیدن آن بسیار خوشحالم، چرا که قریب به هشتاد درصد خانه هایی که در این مجموعه معرفی شده اند خریداری ، بازسازی و تغییر کاربری داده شده اند…”

یکی از نکات جالب کتاب توجه به نقشه معماری خانه هاست؛ در مواردی که نقشه بنا موجود و دردسترس بوده، آن را در کنار تصاویر ساختمان برای مخاطب به نمایش درآورده است.

که در ابتدای کتاب، راهنمای نقشه نیز برای تسهیل بررسی نقشه ها قرار گرفته است.

عکس روی جلد متعلق به نمای زیر بادگیر خانه معلمی، بندر کنگ است.