کتاب « به روایت یک شاهد عینی » در حاشیه برگزاری نمایشگاهی به همین عنوان منتشر شده است که به نمایش مجموعه عکس‌های صحنه آرایی شده‌ی آزاده اخلاقی از رویدادهای تاریخی معاصر کشور از تیرماه ۱۲۸۷ تا تیرماه ۱۳۷۷ پرداخته شده و توسط گالری محسن منتشر گردیده است.

این پروژه عظیم عکاسی‌که سه سال به طول انجامیده است شامل تحقیقات فراوانی بوده و به ثبت هفده فریم درکتاب منجر شده، اجرای بسیار خوب و دقیق و پُر از جزئیاتی دارد. اخلاقی در اجرای این عکس‌ها گروه بزرگی را به یاری طلبیده است؛ که از جمله آنها می توان به ساسان توکلی‌فارسانی (عکاس و مجری جلوه‌های بصری) و ژیلا مهرجویی (طراح صحنه و لباس) اشاره کرد.
آزاده اخلاقی در اینباره می‌گوید: «امروز آرمان‌گرایی سوژه‌ی تمسخر خیلی‌ها شده است، مردم کسانی را که اهداف بلند و دور از دسترس دارند دست می‌اندازند. برای من ولی کسانی که می‌جنگند و برای آرمانی جانشان را فدا می‌کنند بسیار محترمند. هدفم زنده کردن یاد کسانی بود که ستایش می‌کنم.»

در این مجموعه به مرگ این هفده چهره سیاسی و فرهنگی در تاریخ معاصر ایران پرداخته شده است:
«جهانگیرخان صوراسرافیل و نصرالله ملک‌المتکلمین (۳ تیر ۱۲۸۷)»، «کلنل محمدتقی‌خان پسیان (۱۵ مهر ۱۳۰۰)»، «میرزاده عشقی (۱۲ تیر ۱۳۰۳)»، «محمد فرخی‌یزدی (۲۵ مهر ۱۳۱۸)»، «تقی ارانی (۱۴ بهمن ۱۳۱۸)، «آذر شریعت‌رضوی، مصطفی بزرگ‌نیا، احمد قندچی (۱۶ آذر ۱۳۳۲)»، «فروغ فرخزاد (۲۴ بهمن ۱۳۴۵)»، «محمد مصدق (۱۴ اسفند ۱۳۴۵)»، «غلامرضا تختی (۱۷ دی ۱۳۴۶)»، «صمد بهرنگی (۱۲ شهریور ۱۳۴۷)»، «حمید اشرف (۸ تیر ۱۳۵۵)»، «علی شریعتی (۲۹ خرداد ۱۳۵۶)»، «محمود طالقانی (۱۹ شهریور ۱۳۵۸)»، «مهدی باکری (۲۵ بهمن ۱۳۶۳)»، «سهراب شهیدثالث (۱۰ تیر ۱۳۷۷)».

“به روایت یک شاهد عینی” به مقوله بازسازی صحنه‌های مرگ‌های روی داده می‌پردازد و در این گونه آثار عنصر واقعیت از ارکان اصلی می‌باشد؛ هنرمند با استفاده از هنر معماری مکانی سعی در خلق صحنه‌هایی مستند و قابل پذیرش از حادثه و سپس عکاسی از آن‌ها نموده است. صحنه‌هایی که با استفاده اصول معماری مکانی و چینش عناصر حاضر در صحنه مخاطب را در بطن حادثه قرار می‌دهند، به گونه‌ای که این صحنه را وی از نزدیک دیده و لمس کرده است. انتخاب مکان، مشخصات ظاهری و فیزکی مکان وقوع حادثه، شیوه چینش حاضرین در محل به هنگام وقوع حادثه همگی به نگاه هنرمند از نوع معماری حادثه وابسته است.

بنا بر اظهار خود هنرمند در این نمایشگاه تنها صحنه مرگ انسان‌هایی به تصویر کشیده شده است که از صحنه مرگ آن‌‌ها هیچ ‌گونه تصویری وجود ندارد.
آزاده اخلاقی در تمام این عکس‌ها توجه زیادی به معماری فضا دارد، او عکس‌ها را طوری با دقت بازسازی کرده که ما به عنوان مخاطب می‌توانیم خودمان را در لحظه‌ی واقعه حاضر ببینیم. نکته‌ی جالب در تمام عکس‌های این مجموعه زنی‌ست که در عکس‌ها حضور دارد و در تمام تصاویر دیده ‌می‌شود. این زن کیست؟ شاید عکاس می‌خواسته تا حضور خودش را نشان دهد و شاید هم این زن نماد تک تک ماست. نماد انسان‌هایی که از آینده به گذشته سرک کشیده‌اند. نماد انسان‌هایی که می‌خواهند بفهمند پشت این در راز آلود چه خبر است…