حرفه هنرمند /ما در آینه دیگری /ضمیمه شماره 33 /1389

ما در آینه دیگری، سالشمار ۲۵۰۰ سال وقایع مؤثر در شناخت دنیای غرب از ایران است که ضمیمه نشریه حرفه هنرمند، شماره 33 که در تابستان 1389 منتشر شده است بوده. این ضمیمه توسط هدا اربابی، ستاره مینوفر و زهرا قره خانی تهیه و تدوین شده است.

این سالشمار به شکل گیری تصویر ایران در دنیای غرب که با حجم تولیدات فکری و رسانه ای اش از جایی به بعد قابل تعمیم به “جهان” شده است می پردازد. در بازه زمانی گسترده ای که از تأسیس شاهنشاهی پارس تا امروز را در بر می گیرد با کنار هم قرار دادن کشمکش ها، اکتشافات، پژوهشها و تولیدات این پرسش را دنبال می کنیم که سیر شکل گیری این تصویر چگونه بوده و در هر دوره از چه عوامل و اتفاقاتی تأثیر گرفته و با چه چالش هایی روبرو شده است. تقسیم بندی دوره ها (امپراطوری پارس، جنگهای صلیبی، استعمار جنگ سرد و جنگ با تروریسم) بر اساس جنگها صورت گرفته که شدیدترین نوع مواجهه اند و به شکلی حاد ضرورت شناخت دیگری را به میان آورده و هر بار تغییراتی اساسی در مناسبات هر دو سو ایجاد کرده اند.
بنا براین بود که به حوادث سیاسی که موضوع اصلی این سالشمار، نیست تنها در حد کمک به درک فضای کلی پرداخته شود، اما چون بدون توجه به نقش پر رنگ معادلات، قدرت فهم و توضیح رویدادهای عرصه فرهنگ تقریباً نا ممکن بود حالا میبینیم که بخش بزرگی را به خود اختصاص داده اند.
همچنین در این سالشمار به شکل گیری راه های ارتباطی وسایل حمل و نقل و رسانه های جمعی از آن جهت که امکان جابجایی خبر پراکنی آگاهی و تبلیغات را دگرگون ساخته اند توجه شده است. لازم به توضیح نیست که این وقایع نگاری با توجه به محدودیتهای موجود و بازه زمانی گسترده اش ناچار تنها به ثبت وقایع عمده ای که میتواند دورنمایی را پیش روی خواننده بگشاید پرداخته و از بسیاری دیگر صرف نظر کرده است. به علاوه باید در نظر داشت که به رابطه شناخت طرفین که علی الاصول می تواند رابطه ای دوسویه باشد در این سالشمار تنها به صورت یک سویه – یعنی شناخت تمدن غرب از ایران پرداخته شده است؛ جای خالی رابطه معکوس را که بخش هایی از آن نه کاملا با همین رویکرد پیش از این در شماره ۱۸ مجله آورده شده تنها اشاراتی مختصر پر می کند که خواننده هوشمند را متوجه سیر انفعالی شدن ما در این رابطه می سازد.
دست آخر اینکه نباید نادیده گرفت که شناسایی ما توسط مغرب زمین بخشی از سیر درونی و طبیعی تمدن غرب بوده که بیش از هر چیز متأثر از الزامات احتیاجات و مقتضیات حیات درونی خود هر دوره بخشی از دیگری شرق را مورد توجه و مطالعه قرار داده و برجسته کرده است.
مجموع این فعالیتها و مراودات، تصاویر متنوع و متغیری را شکل داده که از جایی در تاریخ توجه ما را به خود خوانده و حالا چون آینه ای در پیش روی ماست؛ ما برای بازشناسی خود هردم ناگزیر از مراجعه به آن هستیم؛ از آن بسیار آموخته ایم به آن مباهات کرده ایم از آن گله مند شده ایم و در مواقعی خود را با آن تطبیق داده ایم. بر آمدن از پس چنین موقعیت ویژه ای بیش از هر چیز آگاهی میخواهد امیدواریم این سالشمار با تمام کاستی های حتمی و خطاهای جوایز و اکران های سینمایی جوایز و نمایشگاه های هنرهای تجسمی احتمالی اش در این راه نقشی داشته باشد.

این مجلد در قطع خشتی باجلد شمیز و در 25 صفحه به چاپ رسیده است.