عکاسی به مثابه تئاتر قدرت /حامد طاهری کیا /1402

کتاب عکاسی به مثابه تئاتر قدرت از مجموعه کتاب های تاریخ عکاسی نشر کتاب پرگار است که توسط حامد طاهری کیا نوشته شده و در سال 1402 به بازار نشر عرضه شده است.

تمامیــت کتــاب در راســتای امــکان تولیــد دانــش دربــارۀ عکاسی است. عکاسی رسانه‌ای اسـت کــه بیــش از هــر هنــر دیگــری نقــش رســانه‌ای دارد و افزون‌تــر از هــر هنــر دیگــری بــا واقعیت مادی جهــان آمیخته اســت آمیختگی عکاسـ بــا جهــان مــادی ســبب شــده اســت هستی عکاسـی بــا قدرت پیونــد بخــورد؛ حــال ایــن قــدرت یــا در دســت شــهروند اســت یــا در دســت حکومــت. کتــاب بــه چهــار بخــش تقســیم شــده اســت. بخــش ابتدایــی، کــه دربردارنــدۀ هــدف اصلــی کتــاب اســت، «عکاســی در راه وطــن عالــی اســلامی» نــام دارد. وطــن عالــی اســلامی همــان وضعیــت اجتماعــی‌ای اســت کــه ایدئــال اکثریت انقلابی‌ها بــرای بــه ثمــر رساندن انقــلاب 57 بــود کــه سپس در دهــۀ شــصت بنــای تولیــد سیاست و فرهنــگ بــر آن گذاشــته شــد. در ایــن بخــش، هــدفْ شــناخت کارکــرد تنیدگیِ آن ماشینی اســت کــه اجــزای آن سیاســت، تاریــخ، انقــلاب، جنــگ، عکاســی و فرهنــگ بصــری اســت.

طاهری کیا در مقدمه کتابش پیرامون محتوای کتاب چنین بیان می کند:

“کتاب حاضـر حاصـل پرسه زنی در بیـن مجـلات سالهای ابتدایی دهـه شصت ایـران است. تولیـد دانـش براساس پارادیم پوزیتیویستی جدید مبتنی بر مستندات دقیق و واضح و قابـل آزمون است. لازم است تولیـد علـم قـابـل آزمـودن و قابـل رد کردن باشد و اساس تولیـد علـم اگـر قابلیت ردشدن نداشته باشـد علـم نیست . تولید دانش در علوم انسانی ایران نیـز بـر ایـن پایه مدرنیستی استوار است. از این رو کتاب حاضـر بـه طـور مسلم در این پارادایـم قـرار نمی گیرد. تولیـد دانـش براساس پرسه زنی و کوچ روی پارادایمی دیگر را، جز آنچـه توصیـف شـد، طرح می کند…

… کتاب به چهار بخش تقسیم شده است. بخش ابتدایی، که دربردارنده هـدف اصلی کتاب است، « عکاسی در راه وطـن عـالـی اسلامی » نام دارد . وطـن عـالـی اسـلام همـان وضعیت اجتماع ای اسـت کـه ایدئال اکثریت انقلابی هـا بـرای بـه ثمـر رساندن انقلاب ۵۷ بـود کـه سپس در دهه شصت بنـای تولید سیاست و فرهنگ بر آن گذاشته شد . در این بخش ، هـدف شناخت کارکرد تنیدگی آن ماشینی است که اجزای آن سیاست و تاریخ و انقلاب و جنگ و عکاسی و فرهنگ بصری است. مطالـب ايـن فـصـل برگرفته از مجـلات جوانان، زن روز، صحيفـه، امیـد انقلاب فصلنامه هنر، بوستان، هنر، سپید و سیاه، کاووش، تهران مصـور، و بیـداران است که در آن ها مطالبی پیرامون عکاسی وجود داشت…

… در بخش های دوم تا چهارم کتـاب بـه سـویه عصر دیجیتالیزه شدن عکاسی و فرهنگ بصری در پیوند با سیاست و فرهنگ پرداخته ایم…

…بخش دوم کتاب با عنوان « سیاست و عکاسی در فرهنگ الگوریتم » سعی دارد با معرفی فرهنگ دیجیتال به مثابه فرهنگ الگوریتم بستری را مشخص نماید که در آن حرکت عکاسی به واسطه تکنولوژی دیجیتال در پیوند با سیاست رخ بنماید. در نتیجه ، بخش دوم همانند پلی ارتباطی بین بخش های اول و سوم و چهارم عمـل می کند تا ظرفیت های پیوند سیاست و فرهنگ و عکاسی در گستره ای از آنالوگ تا دیجیتال مطـرح شـود.

بخش سوم کتاب با عنوان « عکاسی ، فرهنگ دیجیتال ، و بهار عربی : امکان تولید جماعت متصور » به بحث سیاست و عکاسی در جهان عرب و جریان بهار عربی با توجه به دنیای دیجیتال می پردازد. قسمت ابتدایی این بخش از انقلاب و جنگ ایران در دنیای آنالوگ می گوید و قسمت دوم از انقلاب در عصر دیجیتال و فرهنگ بصری دیجیتال در مقیاس جـهـان عـرب…

…عنـوان بـخـش چـهـارم « عکاسـی بـه مثابـه تئاتـر قـدرت: تسخیر مکان در فرهنگ بصری دیجیتال » است. این قسمت درصـدد مسئله آمیزکردن کنشگر دیجیتالی ای است کـه بـا تجهیز شـدن بـه تلفن های همراه جهان را بـه مکـانـی بـرای شـدت تولیـد انبـوه عکس تبدیل کرده و از پی آن شکل جدیدی از قدرت را ایجـاد کـرده است. دو قسمت اول و دوم ایـن بخـش بـه شکلی از عکاسی می پردازد که در آن جامعه مکانی سیاسی برای تولید عکس های سیاسی است . بنابراین ، در قسمت سوم این بخش ویژگی جهـان بـه مثابـه مکانی در معرض تصویرشـدن را بـا رویـکـرد بـه مسـئله شـدت توليـد عـکـس در دوران دیجیتال بررسی می نماییم. در نتیجـه، تمامیـت کتـاب در راستای امکان تولیـد دانـش دربـاره عکاسی است….”

این کتاب در قطع رقعی با جلد شمیز و در 112 صفحه به چاپ رسیده است.