جستجو
Generic filters

بچه های اصفهان(پناهندگان لهستانی در ایران) /پریسا دمندان /1389

موجود

اگر خواهان این کتاب هستید قیمت پیشنهادی خود را اعلام بفرمایید.

پیشنهاد قیمت

لینک کوتاه:

کتاب بچه های اصفهان عکس هایی از پناهندگان لهستانی در ایران بین سال های 1321-1324 است که با پرتره نگاری های ابوالقاسم جلا و کوشش پریسا دمندان گردآوری شده و در سال 1389 موسسه فرهنگی پژوهش چاپ و نشر نظر آن را منتشر کرده است.

در بخشی از مطلبی که به قلم پریسا دمندان پیرامون محتوای کتاب درج شده چنین آمده است:
“تقریبا نیم قرن پس از جنگ جهانی دوم، در انبار متروک وخاک گرفته ی عکاسخانه ای قدیمی در اصفهان، مجموعه ی بی نظیری از اسناد تصویری متعلق به این دوران یافت شد و پس از سال ها خاطره ی این بلای خانمانسوز تاریخ را دوباره زنده کرد.
جستجو در زمینه ی ریشه های پیدایش عکاسی در شهر زادگاهم اصفهان، مرا به یافتن عکاسخانه های قدیمی و کنکاش در احوال عکاسان چهره نگار این شهر کشانده بود….
در این میان، معرفی عکس های ابوالقاسم جلا از پناهندگان لهستانی، به عنوان مجموعه ای بی نظیر از جنگ جهانی دوم با ارزش های خاص زیبایی شناسی خود، هدف اصلی چاپ این کتاب بوده است….

کتاب بچه‌های اصفهان اثر پریسا دمندان از جمله کتاب‌هایی است که با انتشارعکس‌هایی به پناهندگان لهستانی در ایران در سال‌های 1321تا1324 می پردازد.این کتاب در سال1389توسط موسسه فرهنگی پژوهشی چاپ و نشر نظر منتشر شده است. این کتاب با مقدمه نویسنده شروع شده و سپس در گفتاری به موضوع پناهندگان لهستانی در جنگ جهانی دوم در ایران می‌پردازد. این کتاب مجموعه‌ای از عکس‌های مرحوم ابوالقاسم جلا از پیشکسوتان عکاسی اصفهان وصاحب عکاسخانه شرق را در بر دارد که پریسا دمندان از پژوهشگران تاریخ عکاسی تدوین شده است.

درسوم شهریور 1320 ایران ناخواسته صحنه حضور نیروهای درگیر در جنگ جهانی دوم شد. مشهد در اشغال نیروهای روسی بود و گروه‌هایی ازلهستانی ها از مرز خراسان وارد ایران شده و مدتی در مشهد اسکان داده شده بودند. مصاحبه هایی که در این کتاب درباره زندگی اجتماعی این گروه، مرا به بررسی آن واداشت.

با شروع جنگ جهانی دوم در سال 1939م. بین شوروی و آلمان تقسیم شد. تعداد زیادی از سربازان لهستانی اسیر شده و به سیبری تبعید شدند. علاوه بر این روس‌ها حدود 45 هزار نفر از زنان، کودکان و مردان از کارافتاده را از لهستان خارج کردند و در اردوگاهها ،زندانها وکارگاها به کارهای اجباری گماشتند. آواره ها از لحاظ معیشتی در سخت ترین شرایط زندگی می کردند ،کمبود غذا و امکانات بهداشتی موجب بروز بیماری‌ها در بین آنان شده بود.
در 1942 این عده به لهستان منتقل شدند و شماری از آنها حدود 700 زن و کودک، از راه عشق‌آباد و مرز باجگیران در مارس 1942م. به ایران آمده و در اطراف مشهد برای مدتی اسکان یافتند.

این گروه ازآواره های لهستانی پیش‌تر در اردوگاه یاکوتسک (Yakutesk) به کارهای راهسازی و سنگ شکنی اشتغال داشتند. کنسولگری انگلیس در مشهد مسئول ورود آنها  به مشهد بود. سرکنسول انگلیس سر کلارمونت اسکرین (1974-1888) Sir Clarmont Skrine تصمیم داشت آنها را از راه زاهدان به هندوستان انتقال دهد.

با ورود لهستانی ها به مشهد بیماری تیفوس در شهر شیوع پیدا کرد وعده ای از مردم که با آواره ها تماس داشتند بیمار شدند. در این زمان دکتر مرتضی شیخ از پزشکان خیر شهر زحمات زیادی جهت جلوگیری از شیوع بیماری تیفوس کشید. همچنین پزشکان و دانشجویان آموزشگاه عالی بهداشت برای مدتی به نقاط مختلف خراسان رفتند تا با بیماری تیفوس و تب راجعه که تقریبا در اکثر نقاط شیوع پیدا کرده بود به مداوا بیماران بپردازند. علاوه بر  این حضور مهاجرین لهستانی در مشهد نتایج نتایج دیگری نیز همچون گسترش فحشاء و ازدیاد شپش را در پی داشت.

در اسناد، کتاب‌ و مصاحبه های تاریخ شفاهی، ازمهاجرین لهستانی با نام‌هایی چون “مهاجر،آواره وپناهنده”یاد شده است. مردم این منطقه از عبور لهستانی ها از مرز باجگیران خاطراتی دارند که در کتاب مرزداران دامنه‌ی کیسمار نوشته هاشم صادقی باجگیران بخش‌هایی از آنها آمده است.

“بین سالهای 1320تا1325، عده‌ای از روسیه به صورت خانوادگی به ایران وارد شدند که به آنها در باجگیران ،مهاجر می گفتند.در یک نوبت حدود 200 لهستانی وارد ایران شدند.این جمعیت چند روزی در باجگیران ماندند و در انبار بزرگ گاراژ علی سنجری چمدان‌ها و ساک‌های خود راگذاشتند و مأموران شهربانی از وسایل آنها حفاظت می‌کردند. چون جایی برای زندگی چند روزه نداشتند مردم باجگیران با آنها مهربان بودند. کارهای گمرکی و قرنطینه آنهاطولانی شد و چون در باجگیران هتل و مهمانخانه وجود نداشت، آنها سرگردان بودند. باجگیرانی های متمول و آگاه، نسبت به این جمعیت پیشرفته و اروپایی به ترحم آمدند وازآنها خواستند در صورت تمایل چندروزی در منازل آنها زندگی کنند. هر خانواده باجگیری 10تا 15 نفر زن و مرد را به منازل خود برد و در حد امکان از آنها پذیرایی کرد.”

آنچه سبب می شود تا نگاهی کلی به مجموعه عکس‌های کتاب “بچه‌های اصفهان” داشته باشیم دیدگاه‌ متفاوت تاریخ شفاهی به این مجموعه عکس است. در لابه‌لای خاطرات مربوط به شهریور 1320 توصیف این گروه جالب توجه است؛ این گروه به خاطر نبود بهداشت در سخت‌ترین شرایط به‌سر می‌بردند. نبود غذا، پوشاک و دیگر امکانات موجب شده است تصویر به‌جامانده در ذهن شاهدان این قضایا، با عکس‌های منتشر شده متفاوت باشد. چنین به نظر می‌رسد هیچ‌گاه یک عکس نمی‌تواند تمام سختی‌های یک خانه‌بدوش یا آواره را توصیف کند. چون در آن دوران وقتی فردی در جلوی دوربین قرار می گرفت، ناخواسته مرتب بودن را ترجیح می داد. اگر این عکس‌ها درعکاسخانه‌ها انداخته می‌شد، بیشتر حالت یادگاری به خود می‌گرفت. ولی عکس‌های خبری که بخشی از یک اتفاق را  بیان می کنند مهم بوده و جایگاه خاصی در بین پژوهشگران عکس دارند.
عکس‌های منتشر شده از مجموعه ای در حدود 1100قطعه شیشه ی نگاتیو و در بردارنده پرتره های استودیویی تک نفره و یا گروهی و تعدادی از پرتره های گروهی خارج از استودیو در اقامتگاه لهستانی‌ها در اصفهان توسط ابوالقاسم جلا در سال 1321تا 1324گرفته شده است.

انتشاراین عکس ها می تواند به گوشه ای از زندگی اجتماعی لهستانی ها در اصفهان پرداخته و زمینه‌ای پژوهشی در بین محققان تاریخ عکس ایجاد کند. با انتشار و معرفی برخی از چهره‌ها در عکس‌ها، بخشی از تاریخ جنگ جهانی دوم در ایران منعکس می‌شود. در مجموعه عکسی که خانم دمندان منتشر کرده است، فقط از برخی عکس‌ها توضیح دارند و گاه تنها تاریخ عکس ذکر شده است. هیچ یک از عکس‌ها شناسایی نشده است. نوع پوشش و طرز عکاسی موجب شده است در ذهن بیننده واقعیت مهاجران لهستانی به‌درستی تداعی نشود. عکس‌ها محدوده‌ای از تاریخ اجتماعی لهستانی ها را نشان می دهند که در آرامش وبدور از هرگونه استرس بوده‌اند. نگاه هنری عکاس موجب شده تا این مجموعه در ردیف عکس‌های یادگاری برشمرده شود.

کتاب در قطع وزیری با جلد سخت و کاور گلاسه منتشر شده است.

مولف/نویسنده

صفحه آرایی و طراح جلد

طراح گرافیک

ترجمه

,

شمارگان

1600

پیش از چاپ

ناظر فنی چاپ

مهدی ابراهیم

مدیر تولید

مهدی ابراهیم

چاپ نخست

تهران 1389

شابک

978-600-5191-39-4

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “بچه های اصفهان(پناهندگان لهستانی در ایران) /پریسا دمندان /1389”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دیگر محصولات دسته
کتاب سرمایه است

مشتری گرامی دقت داشته باشید؛ با توجه به ویژگی های بازار کتاب و تعرفه گذاری های مکرّر اداره پست که متاثر از شرایط ناپایدار اقتصاد در وضعیت مشهود کنونی است، احتمال تغییر در بهای کتاب های درخواستی و سفارش تان نکته ای قابل توجه است.