سبیل دالی یک گفت و گوی عکسیک /ترجمه افشین شاهرودی /1395

کتاب سبیل دالی یک گفتگوی عکسیک، به صحبت های سالوادور دالی و فیلیپ هالسمن می پردازد که افشین شاهرودی اقدام به ترجمه آن نموده و نشر چاو در سال 1395 آن را منتشر کرده است.

کتاب سبیل دالی محصول یک همکاری و همفکری هنری میان سالوادور دالی مشهورترین هنرمند سوررئالیست و فیلیپ هالسمن یکی از برجسته‌ترین عکاسان پرتره در تاریخ عکاسی است. دالی و هالسمن طی دوستی نزدیک و صمیمانه‌ای که باهم داشتند در قالب یک گفت‌و‌گوی طنزآمیز عکسیک با سوژه قراردادن سبیل معروف سالوادور دالی مجموعه‌ای را فراهم آورده‌اند که طی آن عملا این سوال همیشگی را که آیا شخصیت یک هنرمند از آثارش جداست یا خیر را به چالش کشیده‌اند.
یکی از دلایلی که کارهای بسیاری از هنرمندان با استقبال مردم روبه‌رو نمی‌شود این است که می‌خواهند حرف‌های مهم بزنند، بیانیه صادر کنند و نسخه برای پیشرفت هنرمندان جوان بپیچند. همین موضوع باعث می‌شود کارهایشان یا شعاری شود و یا پیچیده و غیرقابل‌فهم و در نتیجه مخاطب گریز. در این مجموعه، نه دالی و نه هالسمن که هردو در رشته‌های خود در قله‌های هنر قرن بیستم نشسته‌اند، هیچ‌کدام برای مخاطبان خود نسخه‌های روشنفکرانه نمی‌پیچند بلکه می‌کوشند به شکلی ساده و قانع‌کننده، شخصیت لجام گسیخته و تند‌و‌تیز این نقاش جنجالی را در برابر بیننده قرار دهند. این کتاب الگوی مناسبی از یک کار خلاقانۀ هنری است که با زبانی ساده از یک موضوع مهم حرف می‌زند. در این مجموعه برخلاف متون نظری رایج بی‌آنکه نیاز باشد به معیارهای نقاشی مراجعه کنیم خواننده تصویر روشنی از سوررئالیسم در عکاسی به‌دست می‌آورد. مجموعه‌ای ایده‌محور که با صحنه‌پردازی‌های هوشیارانه و تکنیک‌های ساده اجرا شده‌اند. این مجموعه نشان می‌دهد که در خلق اثر هنری ایده مهم‌تر است و تکنیک باید در خدمت ایده قرار بگیرد.

در مطلب «اشاره» در آغاز کتاب هم توضیحاتی در این زمینه آورده شده است:

“فیلیپ هالسمن به اعتبار یکصد و یک عکس از او که بر روی جلد مجله لایف به چاپ رسید یکی از بزرگترین عکاسان پرتره در زمان خود به شمار می آید.
هالسمن علاوه بر اینکه فتوژورنالیست برجسته ای بود، یکی از پیشروان بزرگ عکاسی تجربه گرا است که با شوری شگرف و با استفاده از تکنیک هایی نوآورانه و نامتعارف افق های تازه ای را در این فرم هنری جوان گشود.
یکی از موضوعات مورد علاقه هالسمن، سالوادور دالی، نقاش جنجالی بود که بیش از سی سال با هم دوستی بی مانند و همکاری حرفه ای خارق العاده ای داشتند.
هرگاه دالی ایده عکس های عجیب و غریبی را که اجرای آنها غیر ممکن به نظر می رسید پیشنهاد می داد هالسمن همواره راه حلی برای آن داشت. همان طور که خود هالسمن در مقدمه کتاب شرح داده ، سبیل دالی محصول همکاری فکری میان آنها است که در قالب سئوال ها و جواب هایی ظاهراً نامعقول شکل گرفته و ضمن آنکه متن آن زبان تند و تیز و طنز دالی را آشکار می کند، عکسهای آن نیز مهارت فوق العاده و نوآوری های اعجاب انگیز هالسمن را به نمایش میگذارد.

این ترکیب فهم و درایت پرت و پلاگویی های ظاهراً نامرتبط در این گفت و گوی تصویری که از زمان نخستین چاپ این کتاب در سال ۱۹۵۴ تاکنون مورد تقلید فراوانی قرار گرفته بسیار جذاب است.
چاپ حاضر این کتاب و فادارانه مطابق با نخستین چاپ آن در سال ۱۹۵۴ ، شوخ طبعی ها و نبوغ تصویری این دو هنرمند بزرگ را بازنشر میکند.”

این کتاب در قطع وزیری با جلد شمیز و در 104 صفحه مصور به چاپ رسیده است.