در کتاب تهران در تصویر جلد 1، یحیی ذکاء و محمد حسن سمسار با کنکاش در سفرنامه ها و مجموعه عکس های عموما خارجی، تصاویر و طراحی هایی را که از ساختمان ها و محلات تهران کشیده یا گرفته شده اند گردآوری کرده اند و علی خادم عهده دار بخش عکاسی آن بوده است. این کتاب توسط نشر سروش در سال 1369 منتشر شده است.

جلد اول کتاب به اوضاع شهری تهران پیش از تجدید ساختار اساسی آن در سال 1284 هجری قمری اختصاص یافته است.

کلانشهر تهران از نظر پیشینه تاریخی و در سنجش با شهرهای کهنسال ایران، شهری نوساز و جوان است. کهن ترین سندی که در آن از شهر تهران نام برده شده، کتاب تاریخ بغداد است. این شهر در گذشته دهی از ده های ری به شمار می رفت و پیش تر از این سند، در جایی دیگر نامی از تهران برده نشده است. آنچه پیداست این روستای سرسبز، در نیمه دوم سده دهم هجری مورد توجه شاه تهماسب صفوی قرار گرفت و او نیز دستور داد تا در سال 961 هجری قمری بارویی ( که دور آن را حدود 6 هزار گام، با 114 برج و 4 دروازه توصیف کرده اند) بر گرد شهر کشیده شود. از این زمان تهران چهره شهر به خود گرفت و روز به روز رو به گسترش نهاد.

سرعت گسترش شهر نشینی در تهران بلافاصله پس از پایتخت شدن و همچنین دوره های تاریخی که در این مدت بر چهر این شهر تاثیر گذاشته، تا به امروز موضوع پژوهش بسیاری از محققان بوده است. یکی از همین پژوهش ها کتابی با عنوان «تهران در تصویر» است. این کتاب با گردآوری تصاویر (مشتمل بر نقاشی ها، طرح ها و عکس های تهران قدیم) بر جا مانده، سعی کرده تهران را از گذشته تا امروز نشان دهد. بسیاری از تصاویر قدیمی این کتاب از منابع خارجی گردآوری شده که بیشتر از همه شامل نقاشی هایی است که در کتاب مورخان و یا در سفرنامه های آنان آمده است.

نویسنده در پای هر عکس توضیحی از موقعیت جغرافیایی عکس، سال تصویر، منبع استخراج تصویر و زمان چاپ آن را ذکر کرده است. از سوی دیگر یکی از امتیازات کتاب دو زبانه بودن آن است که در هر صفحه علاوه بر زبان فارسی، مطالب به زبان انگلیسی نیز نوشته شده است.

کتاب «تهران در تصویر»به تمام ابعاد اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، معماری و هنر در حوزه شهرسازی تهران قدیم پرداخته و از این لحاظ که دیدی کلی به مخاطب ارائه می کند، می تواند منبع با ارزشی برای دانشجویان و محققان باشد.

عکس های کتاب به دیدنی های شهر تهران پرداخته است: دورنماهایی از تهران، نقشه های تهران، دروازه ها و کوچه ها، میدان ارگ، بناهای دوره کریم خانی، ایوان تخت مرمر، تخت مرمر و …

در فهرست کتاب عناوین ذیل دیده می شود:

• تاریخچه تهران
• نقشه های تهران
• دور نمای تهران
• دروازه ها و کوچه ها
• تخت مرمر
• باغ گلستان
• مسجد سلطانی
• دارالفنون
• سبزه میدان
• و…